mijn verhaal
Iets over mij
Mijn naam is Bert van Baar. Ik ben cultureel antropoloog, counselor, schrijver en klankverkenner met een passie voor onderzoek naar de natuur van onze geest en ons bewustzijn. Sinds begin jaren '80 beoefen ik meditatie en sinds het midden van de jaren '90 geef ik er les in. Ik woon samen met mijn Engelse/Ierse geliefde Maureen in Amsterdam.
In 1989 en 1990 deed ik veldwerk onder Tibetaanse vluchtelingen in India en Nepal. Vanaf die prachtige tijd heb ik met de grootste Tibetaanse meesters gestudeerd en beoefend en vele initiaties en bekrachtigingen van hen ontvangen. Ik heb een proefschrift over Tibetaanse Boeddhistische rituelen geschreven: Kangling, sporen naar het hart van het bot (1999); een introductie tot het boeddhisme: Boeddhisme in een notendop (2006); en een studie over levens en werk van de Dalai Lama: Dalai Lama, wijze van deze tijd (2009). Ik heb vijf jaar lang gewerkt als manager en ontwikkelaar van een grensverleggend boeddhistisch studie- en beoefening-curriculum dat in 64 steden over de hele wereld gepresenteerd is. Ook heb ik drie jaar lang een module over het trainen van de geest in compassie onderwezen op de Vrije Universiteit in Amsterdam. Aan de Universiteit van Leuven heb ik de Postdoc opleiding Counseling voor Existentieel Welzijn (2019-2020) gedaan.
Van 2006 - 2009 deed ik een lange retraite waarin ik zeer diep en helder onderricht van mijn root-lama ontving. Na zo diep het boeddhisme te zijn ingedoken en geïnspireerd door het werk van ZH de Dalai Lama ben ik vanaf 2011 workshops gaan presenteren in een seculiere context over de essentie van wat ik in het boeddhisme geleerd heb. Mijn sleutelvraag in alles is altijd geweest: Wat is het meest effectief en duurzaam om je geest tot rust te laten komen, inzicht te ontwikkelen, obstakels te kunnen transformeren en bevrijding van lijden in liefde te vinden? Dit heeft geleid tot het Sky-Heart project.
Waarom Sky-Heart?
Mijn hele volwassen leven ben ik ervan overtuigd dat:
• Kennis over hoe onze geest werkt onze voornaamste bron van geluk is, en heel veel onnodig lijden kan voorkomen.
• Deze kennis in diverse culturen en tradities van de wereld aanwezig is, maar door de vorm en taal vaak voor ons niet herkenbaar is.
• We een hedendaagse manier moeten vinden om deze kennis te vertalen zodat we die praktisch in ons leven kunnen toepassen
• Onze technologische evolutie heeft zich zo snel ontwikkeld, dat onze kennis van het gewaarzijn van de geest dient te evolueren om niet uit balans te raken. Het Sky-Heart programma is ontwikkeld om hier een bijdrage toe te leveren.
Hoe is het ontstaan?
Na een paar jaar psychologie ben ik culturele antropologie gaan studeren:
• Op zoek naar wijsheid heb ik mij verdiept in sjamanisme, taoïsme, zen en ben afgestudeerd en gepromoveerd op een onderzoek naar de symboliek en rituelen van het Tibetaanse boeddhisme.
• Omdat ik niet alleen wetenschappelijk wilde bestuderen maar ook zelf ervaren, ben ik bij een Tibetaanse lama in de leer gegaan en volg nu meer dan dertig jaar diepgaand de traditionele studie en beoefening.
• De combinatie van rationele analyse en proefondervindelijk ervaren met een vergelijking van wijsheid en methoden uit andere tradities hebben mij inzicht gegeven in universele aspecten van onze geest.
• In het najaar van 2016 kwam plotseling het woord 'sky-heart' gedurende een meditatie in mijn geest op. Het leek precies uit te drukken waar ik in mijn werk op wil wijzen: een natuurlijke helderheid van geest, aanwezig, ruimtelijk en gewaar, vol van compassie voor onszelf en anderen, in resonantie met de natuur en het universum.
Wat maakt Sky-Heart uniek?
Het Sky-Heart programma voorziet in:
• Een model waarmee we onszelf kunnen onderzoeken en transformeren, niet gebonden aan cultuur of religie maar voor iedereen toegankelijk en toepasbaar.
• Een coherente visie met praktische methoden gebaseerd op de herkenning van gewaarzijn in ons denken, voelen, spreken en doen.
• Het is gebaseerd op het zelf-ervaren van de pijlers van analytische en rustende meditatie, contemplatie, visualisatie, focussen en het trainen van de geest in liefde en mededogen.
• Alle hoofdelementen worden visueel geïllustreerd in het compassie-kompas, een mandala of medicijnwiel, dat laat zien hoe visie en methoden samenhangen.
• In Sky-Heart wordt naast dit compassie-kompas gebruik
gemaakt van de kaart van de vier dimensies van bestaan
en het traject in vijf fasen.
• Het traject is geworteld in een holistische benadering en werkt met:
lichaam (beweging en houdingen in de fysieke wereld)
spraak (zuivere klankvibratie, betekenis en communicatiepatronen)
geest (gedachten en emoties)
gewaarzijn (voorbij de dualistische geest)
• Het biedt helderheid over identiteit, doelstellingen en vervulling en is een wegwijzer naar innerlijke vrede, compassie, bloei en zelfbevrijding.
mijn inspiratie
bronnen
-
Existentialisme
Sinds de pubertijd, toen vragen als 'Wie ben ik?' en 'Wat is de zin hiervan?' zich aan mij gingen opdringen, heb ik me aangetrokken gevoeld tot de existentialisten. Het begon met grote schrijvers als Kafka, Dostojevski en Tolstoj, die de menselijke conditie in al haar rauwheid beschreven. Later ging ik mij in psychologen en filosofen als Sartre, Nietzsche, en Frankl verdiepen.
In de existentiële therapie is de visie dat lijden ontstaat wanneer we worstelen met de dilemma’s en gegevenheden van het menselijk bestaan zonder daarbij kunstmatig labels te projecteren op wat geestelijke gezondheid zou zijn:
De fysieke dimensie kenmerkt zich naast de overlevingsdrang door de mogelijkheid van genot versus de beperkingen en het lijden van ziekte en dood. In de sociale dimensie kennen we liefde en betrokkenheid, maar ook eenzaamheid en isolement. In de persoonlijke dimensie strijdt het verlangen naar waarheid, vrijheid en integriteit met verantwoordelijkheid en gevoelens van schuld en schaamte. In de spirituele dimensie is er het dilemma van de behoefte aan betekenisgeving versus zinloosheid bij afwezigheid van een externe bevestigende autoriteit en een ultieme werkelijkheid voorbij woorden.
De praktische inspiratie voor mijn workshops en counseling heb ik gekregen door het volgen van de opleiding Existentieel Welzijn Counseling bij Professor Mia Leijssen aan de KU Leuven en de vele workshops en lessen van Professor Emmy van Deurzen, die beiden op hun manier existentiële therapie met een helder spiritueel licht doceren. De mens is vrij - binnen een context van beperkingen – maar hoe en waarvoor gebruikt hij zijn vrijheid?
-
Boeddhisme
Na een eerste contact met oosterse filosofie via de Tao en Zen is mijn belangrijkste bron van inspiratie zonder meer het Tibetaanse boeddhisme. De praktische methoden die rust brengen door enkel aanwezig te zijn, de bijzondere transformerende kracht van compassie in het aangezicht van lijden, dood en verlies. De vaardige middelen van het vajrayana met visualisatie van mandala’s en recitatie van mantra’s en de directe introductie tot het gewaarzijn van de natuur van de geest in de mahamudra en dzogchen tradities zijn de leidraad van mijn bestaan. De directe ervaring en het onderzoeken van de geest brengen vrijheid van illusies en lijden en laten de altijd zuivere natuur van ieder levend wezen, de boeddhanatuur, zien.
Naast creatieve innovatie vind ik transmissie vanuit een levende traditionele overdrachtslijn ook essentieel. Geïnspireerd door de boeken van Chögyam Trungpa begon ik mij in de dharma te verdiepen. In India werd ik diep geraakt door de chödmeester Ngakchang Yeshe Dorje Rinpoche en zijn leerling mijn goede dharma-vriend Ngakpa Karma Lhundup.
Vervolgens heb ik het geluk en genoegen gehad te kunnen studeren en beoefenen met enkele van de grootste meditatiemeesters van deze tijd: De Dalai Lama, Sakya Trizin, Nyoshul Khen Rinpoche, Penor Rinpoche, Trulshig Rinpoche, Dzongsar Khyentse Rinpoche, Sogyal Rinpoche, Namkhai Norbu Rinpoche en vele anderen zoals Mingyur Rinpoche.
Zelf kritisch onderzoeken wat de leraren zeggen is essentieel voor een goed begrip. De Boeddha zei zelf al: ‘Ik wijs je de weg, maar je moet hem zelf gaan’.
-
Sjamanisme
Sjamanen zijn de eerste kunstenaars, wetenschappers, wijzen, verhalenvertellers en genezers op deze aardbol. Hun schemertoestand tussen mens en natuur vervult die missing link tussen het zichtbare en het onzichtbare. Bijna iedere cultuur heeft zo zijn rituele specialisten, die een brug slaan tussen de werelden en met alle middelen die hen ter beschikking staan zo goed en zo kwaad als het gaat mensen en dieren proberen te genezen van hun kwalen. Voor de authentieke sjamanen was er vanouds vaak sprake van een roeping die geen tegenspraak duldde en gepaard ging met groot lijden, waardoor wel gesproken wordt over de ‘gewonde genezer’.
Wat mij in het bijzonder inspireert is de wijze waarop deze medicijnmannen en -vrouwen gebruik maken van pre-verbale oerklanken. Begin jaren tachtig werden mijn oren geopend door een ontmoeting met de Hongaarse sjamaan Joska Soos, die ervan uitging dat alles klank, vibratie is. Hij trachtte de harmonie te herstellen van een uit balans geraakt organisme door middel van intense klanken met trommels, schelpen, schalen, ratels en boventonen. Eenzelfde soort methodiek heb ik ervaren bij indianen en sjamanen, zoals de Groenlandse sjamaan Angaangaq. Dit heeft me geïnspireerd om ook zelf te experimenteren met de effecten van alle mogelijke klankinstrumenten op lichaam en geest.
Door het scheppen van een atmosfeer in een rituele context kunnen we een verbinding leggen met een grotere levenskwaliteit dan ons kleingeestige ik en een oerkracht ervaren die ons ten diepste doet beseffen wat het is een levend organisme te zijn. Het is een directe ervaring zonder dat we nu precies in woorden zouden kunnen zeggen wat het is.
ervaring met het Compassie-kompas
Vragen?
Neem gerust contact op.
HEB JE VRAGEN OF WIL JE VAN GEDACHTEN WISSELEN? BOEK DAN EEN VRIJBLIJVEND CONSULT MET ME.