Vrij van wrok door de weg van vergeving

Toen ik door die deur liep naar de poort van mijn vrijheid, wist ik dat als ik mijn verbittering en haat niet zou achterlaten,
ik nog steeds in de gevangenis zou zitten.

Nelson Mandela (1918-2013)

In een tijd van toenemende polarisatie en verharding zijn veel mensen het er wel over eens dat vergeving een goed idee is, maar hoe doe je dit? Als uitgangspunt stelt bisschop Desmond Tutu (1931-2021) dat er twee eenvoudige waarheden zijn: ‘Er is niets dat niet vergeven kan worden en er is niemand die niet onze vergeving verdiend’. Kortom: ‘Zijn we bereid om te werken met vergiffenis, of laten we de pijn in ons onverwerkt doorzieken?’

We koesteren een wrok wanneer we geloven dat we ons beter zullen voelen wanneer we degene die ons pijn heeft gedaan hebben laten zien hoe slecht we ons voelen. Mahatma Gandhi (1869-1948) zei:

Als we allen volgens een oog voor een oog zouden leven, zou iedereen blind zijn.

Nelson Mandela verwoordde dit ook heel sterk:

Rancune is als het drinken van gif en dan hopen dat je vijanden zullen sterven.

Vergeving schenkt ons:

• Bevrijding van ballast uit het verleden
• Het loslaten van vijandigheid
• Gezondere relaties
• Een betere wijze van omgaan met woede

Dit klinkt heel goed, maar is zeker niet makkelijk.
De Dalai Lama zegt: ‘Vergeven is niet hetzelfde als vergeten’.
Vergeven staat rechtvaardigheid of straf niet in de weg.
Vergeven is ook geen teken van zwakte en het is vaak geen snel proces.

Dit weekend gaan we aan de slag met vergeving. We zullen onderzoeken:

-       Wat vergeving is en wat het niet is
-       Wat de voordelen van vergeving zijn
-       Waarom vergeving moeilijk is en wat het in de weg kan zitten
-       De prijs van het vasthouden aan wrok, rancune en verwijten
-       Hoe het viervoudige pad van vergeving te bewandelen
-       De drie varianten: vergeving schenken, vergeving vragen en jezelf vergeven

In The Book of Forgiving (2014) beschrijft bisschop Desmond Tutu met zijn dochter Mpho het viervoudige pad van vergeving. Dit is ontstaan in het werk van de Waarheid en Verzoeningscommissie (‘Truth and Reconciliation Commision’) die in 1995 door de nieuwe Zuid-Afrikaanse regering werd opgericht om de waarheid te ontdekken over de mensenrechtenschendingen die hadden plaatsgevonden gedurende de periode van Apartheid. De principes van dit vergevingsproces zijn niet alleen tussen landen en bevolkingsgroepen van toepassing, maar ook tussen individuen. Het viervoudige pad bestaat uit:

1.     Het verhaal vertellen
2.     De pijn benoemen
3.     Vergeving schenken
4.     De relatie vernieuwen of loslaten 

Tijdens het workshopweekend wordt dit proces van de weg van vergeving aangevuld en ondersteund met meditatie en compassie-oefeningen die uit het boeddhisme komen. Naast uitleg, reflectie, uitwisseling en meditatie doen we ook praktische schrijfoefeningen waarin we onszelf en onze ervaringen onderzoeken en daadwerkelijk stappen willen zetten in de transformatie van onze pijn door te leren vergeven. Neem dus je pen en papier mee!

Voor wie is het weekend?

Het vraagstuk van wrok versus vergeving is niet iets dat alleen van toepassing is wanneer je zwaargekwetst of getraumatiseerd bent geraakt. We dragen allemaal meer of minder grote kwetsuren met ons mee als gevolg van de interacties met anderen. Soms bijten schuld, schaamte en verwijten zich bijna onmerkbaar in ons vast, terwijl zij toch hun sporen nalaten in hoe we met onszelf en elkaar omgaan. In die zin hebben we allemaal wel iets los te laten en te vergeven. Dit weekend wil een gelegenheid scheppen je te helpen de zwaarte van deze lasten een stuk lichter te maken en handreikingen doen hoe hier verder mee te werken.

Wat neem je mee?

-       Je maakt kennis met het viervoudige pad van vergeven en de drie varianten vergeving schenken, vergeving vragen en jezelf vergeven.
-       Je leert praktische reflecties en schrijfoefeningen om ervaringen helder te krijgen, te verwerken, los te laten en weer verder te gaan.
-       Je leert meditaties om rust en helderheid van geest te vinden
-       Je leert meditaties voor het opwekken van warmte, liefde en vergeving
-       Je leert compassie-meditatie - hoe te zijn met pijn en deze te transformeren